Szkoła

 

szkoła średnia

Wrzesień to – wiadomo nie od dziś – początek szkoły. Nie do końca było pewne, kiedy dokładnie, ale również w Kambii rozpoczął się rok szkolny. System nauczania jest tu dość prosty i składa się z 3 poziomów: primary school, secondary school, college lub university. Poziom nauczania natomiast jest… trudny do określenia. Wiele się mówi o tym, że edukacja jest dużą szansą dla rozwoju i przyszłości tego kraju. Pytanie, na ile ta szansa jest wykorzystywana, pozostaje otwarte. Niewątpliwie w jakimś stopniu tak. Począwszy od tego, że niemal w każdej wiosce znajdzie się ktoś, kto zna choć trochę angielski i można się z nim dogadać, a skończywszy na osobach, które studiują w Europie lub innych miejscach świata. Bardzo łatwo można dostrzec wkład różnych organizacji charytatywnych, które wspierają poszczególne szkoły. Budowa jednej z takich placówek jest już pewnym wyzwaniem, lecz jeszcze trudniejsze jest utrzymanie jej w należytym stanie i znalezienie właściwych nauczycieli, łącznie z dyrektorem.            

licealiści

Również nasza placówka misyjna opiekuje się kilkoma placówkami edukacyjnymi: Fodaya, Gbalamuya, Mapotolon, Moribaya, Kampudie, Rosinor… i jeszcze 10 pozostałymi szkołami podstawowymi, 4 szkołami średnimi i kilkoma przedszkolami. Łącznie to około 30 placówek edukacyjnych. Naszym zadaniem jest pełnienie funkcji managera szkoły, a czasem nauczyciela. Zaopatrywanie w pomoce edukacyjne, odpowiednie książki oraz planowanie różnych remontów poszczególnych szkół, np. wymiana dachu, malowanie sal lub dobudowa kolejnego pawilonu. Oprócz tego rodzaju prac staramy się pilnować dyrektorów – na ile uczciwie wykorzystują pomoc rządową na rozwój danej placówki – oraz kontrolować frekwencję wśród… nauczycieli. Zdarza się, że prędzej na lekcje przyjdą uczniowie niż nauczyciel. Każdy powód jest dobry, aby się usprawiedliwić. Tutaj najczęstszym są opady deszczu (dosyć obfite mogą w znaczny sposób utrudnić dojazd do szkoły) lub prace domowe. Jeśli rodzic kazał omieść dom wokół, to jest to obowiązkiem znacznie ważniejszym niż lekcje 😉 W większości przypadków nauczyciel, a zwłaszcza dyrektor, mieszka tuż przy szkole lub w jej pobliżu. Przy zmianie szkoły czeka go więc przeprowadzka.

nasi ministranci

lista obecności nauczycieli 

Każda szkoła różni się od pozostałych wzorem mundurka dla dzieci. Jest on obowiązkowy i każdy uczeń nosi go z dumą i radością przez cały tydzień. Krój i kolor stroju są różne. Od klasycznych po te bardziej zmyślne i pstrokate. Rano przed rozpoczęciem zajęć i po południu, po ich zakończeniu, na drogach widać poszczególne grupy dzieci z różnych placówek. Łatwo można wtedy rozpoznać, kto do jakiej szkoły idzie – właśnie dzięki mundurkowi. Plan lekcji jest prosty. Lekcje zaczynają się o 8.00 i kończą o 14.30. Jest 8 lekcji, każda po 45 min (zajęcia 2x45), po 4 lekcji przerwa 30 min na lunch. Każda klasa ma przypisaną swoją salę i uczniowie spędzają w niej cały dzień, bez konieczności zmian. Przerwę najczęściej spędzają na zewnątrz przed pawilonem szkolnym. Klasy są bardzo liczne, zazwyczaj ok. 50 uczniów w każdej. Choć i tutaj z frekwencją bywa różnie. Lekcje są podobne jak wszędzie (matematyka, geografia, fizyka, historia...), oczywiście zamiast języka polskiego będzie angielski. Inna też będzie metodologia stosowana przez nauczycieli i mam wrażenie, że bambusowy kijek w kącie sali nie znajduje się tam przypadkiem. Niestety system edukacyjny obecnie posiada wiele luk i oby jak najszybciej uległ zmianie. Dodatkowo nakładają się inne problemy związane z mentalnością lokalnej społeczności, jak choćby korupcja. Przykładem jest jedna ze szkół, która w ostatnich latach miała jedne z najlepszych wyników matur w regionie. Wieść niesie, że egzaminator odjechał nowiutkim motorem. Znany jest również przypadek, kiedy ktoś zaczął studia bez ukończenia szkoły średniej. Po odpowiedniej opłacie mógł je rozpocząć, a świadectwo można przecież donieść później. No, chyba że skończy już studia, a potem dokończy liceum? A może kupi, znaczy dostanie, dyplom nauczyciela? Tutaj niemożliwe staje się możliwe dzięki pieniądzom. Wielu młodych ludzi ma aspiracje do bycia prawnikiem, lekarzem lub kształcenia się poza granicami swojego kraju dzięki załapaniu się na jeden z wielu programów pomocowych którejś z organizacji. Niestety tylko niewielu ma świadomość trudu i ilości pracy oraz wyrzeczeń, jakie trzeba podjąć, żeby to osiągnąć, i plany te nadal pozostają w sferze marzeń.

pokój nauczycielski

czas na przerwę

sklepik szkolny

lista uczniów w jednej ze szkół      

Bardzo ciekawym wątkiem są tutejsze szkoły zawodowe. Faktycznie kształcą ludzi do konkretnej i tym samym bardzo potrzebnej profesji. Można spotkać szkoły dla przyszłych krawców, murarzy, spawaczy itd. Jeden z takich ośrodków prowadzą ojcowie ksawerianie – to samochodówka. Jeden z włoskich księży, ojciec Mario, pomaga młodzieży przyuczyć się do tego fachu i razem z nim pracują w jednym z warsztatów. Robią to już od kilku lat i cieszą renomą w okolicy. Niestety niektóre z tych placówek nie są w stanie dobrze wykształcić przyszłych pokoleń specjalistów. Przyczyną tego są nie tylko braki kadrowe, ale również brak odpowiedniego sprzętu lub jego bardzo prymitywna wersja. Później problemem dla absolwentów może być to, w jaki sposób świadczyć swoje usługi, nie mając odpowiedniego zaplecza. Trudno być spawaczem bez warsztatu w wiosce, gdzie nie ma prądu, lub krawcem bez własnej maszyny do szycia.

przedszkolaki

razem uczymy się podstaw

Są również przedszkola dla najmłodszych. Bardzo często znajdują się przy jednej ze szkół, stanowiąc jej pewną część, choć formalnie są oddzielnymi placówkami. Wiek przedszkolny zaczyna się od 3 lat i kończy się na pięciolatkach. Choć pewnie jak wszędzie, tak i tutaj będą zdarzać się wyjątki. To najbardziej radosne grupy. Również posiadają swoje mundurki. Czas spędzają na nauce podstawowych umiejętności pisania i czytania oraz zabawie. Odwiedziny w jednej z grup były bardzo radosne choć krótkie. Jeden z maluchów wystraszył się, gdy zobaczyło białego człowieka (straszenie małych dzieci białym człowiekiem nie należy do rzadkości). 

Dla nas misjonarzy bycie pośród społeczności szkolnej jest pewnego rodzaju szansą na ewangelizację. Czasem będzie to osobisty przykład życia i promowanie wartości bycia człowiekiem uczciwym, lojalnym, pomocnym, miłosiernym itd. A inny razem będą to kaplice znajdujące się niedaleko szkoły, w których sprawujemy mszę i organizujemy spotkania dla katechumenów. Jest to za każdym razem szansa na spotkanie z drugim człowiekiem, poznanie jego sposobu myślenia i funkcjonowania. A także możliwość pokazania, czym jest chrześcijaństwo. W myśl za świętym Pawłem – kształtowania człowieka Bożego:

 

„Ty natomiast trwaj w tym, czego się nauczyłeś i co ci powierzono, bo wiesz, od kogo się nauczyłeś. Od lat bowiem niemowlęcych znasz Pisma święte, które mogą cię nauczyć mądrości wiodącej ku zbawieniu przez wiarę w Chrystusie Jezusie. Wszelkie Pismo [jest] przez Boga natchnione i pożyteczne do nauczania, do przekonywania, do poprawiania, do wychowania w sprawiedliwości – aby człowiek Boży był doskonały, przysposobiony do każdego dobrego czynu.”

                                                                                                          2 Tm 3,14-17